Cerrahi hastalarında basınç yarası insidansı ve risk faktörlerinin etkisinin incelenmesi

Abstract

Araştırma, Türkiye'de İzmir ilinde hizmet veren bir üniversite hastanesindeki cerrahi kliniklerde yatışı olan hastalarda basınç yarası gelişim insidansının belirlenmesi ve oluşumunda risk faktörlerinin etkilerinin incelenmesi amacıyla yürütülmüştür. Yöntem. Tanımlayıcı olarak yapılan araştırmada, örneklemi Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi cerrahi servilerinde yatan 138 hasta oluşturmuştur. Araştırma verileri 30.04.2022-30.06.2022 tarihleri arasında toplanmıştır. Araştırmada, veri toplama aracı olarak literatür doğrultusunda oluşturulan Hasta Tanıtım Formu ve Munro Basınç Yaralanması Risk Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen verilerde SPSS 24.0 paket programında frekans, yüzde dağılımı gibi tanımlayıcı istatistiksel testler ile ki kare, bağımsız gruplarda t testi ve tekli lojistik regresyon analizi kullanılmıştır. Bulgular ve Sonuç. Ameliyata bağlı basınç yarası insidansı %18,8 olarak bulunmuştur. Hastaların Munro ölçeği puan ortalamaları ameliyat öncesi 10,23±,2,95, ameliyat sırası 12,80± 2,57 ve ameliyat sonrası 23,03±5,07 iken, toplam Munro ölçek puan ortalaması 24,47±5,44 olarak hesaplanmıştır. Basınç yarası gelişen hastaların Munro ölçek toplam puan ortalamaları istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Hastanın yaş, kan albümin düzeyi, beden kitle indeksi, ödem varlığı, tıbbi araç varlığı, hareketlilik durumu, ameliyatta kullanılan anestezi türü, ameliyat süresi ve komorbid hastalık durumu basınç gelişiminde etkili risk faktörleri olarak belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda cerrahi operasyon geçiren hastalarda azımsanmayacak oranda basınç yaralanması geliştiği ve bu konuda cerrahi hemşirelerinin gerekli önlemleri zamanında almaları gerektiği önerilmiştir.

The study was carried out to determine the incidence of pressure injury development in patients hospitalized in surgical clinics in a university hospital serving in Izmir, Turkey, and to examine the effects of risk factors on its formation. Method. In the descriptive study, the sample consisted of 138 patients hospitalized in the surgical wards of Ege University Medical Faculty Hospital. Research data were collected between 30.04.2022 and 30.06.2022. In the study, Patient Identification Form and Munro Pressure Injury Risk Scale were used as data collection tools. The data obtained were evaluated with descriptive statistics such as frequency and percentage, chi-square, t test for independent groups and single logistic regression analysis were used in the SPSS 24.0 package program. In the research, descriptive statistical tests were applied. Results and Conclusion. The incidence of pressure injury due to surgery was found to be 18,8%. While the Munro score average of the patients was 10.23±2.95 preoperatively, 12.80± 2.57 intraoperatively and 23.03±5.07 postoperatively, the total Munro scale mean score was calculated as 24.47±5.44. The patient's age, blood albumin level, body mass index, presence of edema, presence of medical equipment, mobility status, type of anesthesia used in the surgery, operation durationand comorbid disease status was determined as risk factors for pressure development. In line with these results, it has been suggested that a substantial amount of pressure injuries develop in patients who have undergone surgery, and therefore, surgical nurses should take necessary precautions to prevent pressure injuries.