Subversion of public and private hierarchy in high-rise buildings: Bayrakli case in İzmir

Abstract

2001 yılında, Bayraklı İlçesi'nin, İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından yeni kent merkezi olmasına karar verilmiştir. Kenti geliştirmek ve uluslararası standartlarda rekabet etmek için, şehir yönetimi uluslararası bir kentsel proje yarışması düzenlemiştir. Kent merkezi kararının ve yeni nazım planın sonuçları bölgeyi dönüştürmeye başlamıştır. Bayraklı, bir bölgedeki birden fazla ekonomik merkeze dayanan, çok merkezli (polycentric) kentsel bölge özelliği göstermeye başlamıştır. Tüm bunların etkisiyle ortaya çıkan bu kentsel örüntü bölgenin ekonomik, yönetim ve ticaret merkezi olma konumundadır. Kent merkezi kararının en büyük sonuçlarından biri olan bölgedeki yüksek katlı yapılaşmaya izin verilmesinin ardından ilçede bu yapıların çok sayıda örneği görülmeye başlamıştır. Sonuç olarak, bu yeni kentsel merkezde yapıların çevreye ve kullanıcılara etkileri dikkat çekmektedir. Bu tez, yapımı 2010-2016 yılları arasında tamamlanan Izmir, Bayraklı bölgesindeki beş yüksek katlı binanın giriş katları ve yapılı çevresinde gözlemlenen kamusal ve özel alanların manipulasyonlarını ve birbirleriyle etkileşimlerini incelemektedir. Araştırma, ele aldığı yüksek katlı binaların fonksiyonlarını ve toplam yapı içerisindeki oranlarını tespit etmiştir ve bölgedeki kamusal alanların bu fonksiyonlar üzerindeki dönüşümlerini tartışmaktadır. Tezde, bu çok merkezli kentsel bölgede bulunan yüksek katlı yapıların çevreye etkisi ve giriş katlarındaki özel ve kamusal alanlar; yapılan eskizler, çekilen fotoğraflar ve çizilen bina şemalarıyla incelenmektedir. Elde edilen sonuçlarla, özelleştirilmiş yarı kamusal alanların bölgedeki etkinlikleri tespit edilmiştir. Ayrıca, giriş katlarındaki güvenlik, halka açık alanlardan lobilere ve özel alanlara geçişi ve binaların özel alanlarında görünmez özel sınırları tanımlamaktadır. Binaların zemin katlarında kamusal alanların kontrol altında tutulması, yapılı çevrenin tutarlı bir şekilde kullanılmamasına ve çevreyle bütünleşememesine neden olmaktadır. Bölgenin, yüksek katlı yapıların etkili olmaya başladığı, kapalı site (gated communities) özelliklerini taşımaya başladığı tespit edilmiştir.

In 2001, Bayraklı district was decided to be the new city center by Izmir Metropolitan Municipality. In order to develop the city and to compete at international standards, the local authorities organized an international urban project competition. The outcomes of the new city center project and the new master plan have started to transform the district. Bayraklı has begun to show the characteristics of a polycentric urban region based on more than one economic center in a region. One of the biggest outcomes of the decision of the master plan is that the high-rise construction in the district was allowed. After the permission was given, many examples of these structures have come to be seen in the district. As a result of this process, the impacts of these buildings on the environment and the urban users of this new center have been subject to debate. This thesis analyzes the manipulations of and interactions between public and private spaces in high-rise buildings, which were completed between 2010 and 2016, Bayraklı district in Izmir. The thesis focuses on the functions of high-rise buildings, their floor areas and the percentage of these in the overall structures, and also discusses the role of public spaces of the district in the transformations of these functions. The thesis examines the effects of high-rise buildings upon the environment in this polycentric urban region and the private and public spaces in the entrance floors through the medium of sketches, photographs, and building schemes. The obtained results point to the activities of the privatized semi-public spaces in the district. In addition, the results show that the security organizations on the ground floor define the transitions from public areas to lobbies, which create private spaces and invisible boundaries within the buildings and their surroundings. Controlling public spaces on the ground floor of these buildings causes the built environment not to be used consistently and not to integrate with their surroundings. The thesis demonstrates that the high-rise buildings in the district have begun to have significant impact upon the district as they have been typically operating as gated communities.