İHAM İÇTİHADINDA VERGİ CEZALARINDA ‘NE BİS IN IDEM

Abstract

nsan Hakları Avrupa Sözleşmesi’ne (İHAS/Sözleşme) ek 7. Protokolün4. maddesi “aynı suçtan dolayı yeniden yargılama ve cezalandırma yasağına”yer vermektedir. İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi (İHAM) ise budüzenlemeyi ne bis in idem kavramı çerçevesinde ele alıp uygulamaktadır.Mahkemenin yaptığı kavramsallaştırma madde lafzını aşmakta, ayniyet(idem) ve mükerrerlik (bis) kavramları çerçevesinde bir gelişimgöstermektedir. Böylelikle Sözleşmeye taraf pek çok devletin içhukuklarındaki bazı yaptırımların ne bis in idem kuralına aykırılığı tartışmasıdoğmaktadır. Özellikle yaptırımın iç hukuktaki sınıflandırılmasının bağımsızolarak cezalandırıcı ya da caydırıcı olması halinde İHAM tarafından bir cezaolarak tanımlanması ve aynı fiil için öngörülen diğer cezai yaptırımlarlamükerrerlik oluşturması mümkündür. Çalışmada bu tartışmanın temelinioluşturan ayniyet ve mükerrerlik terimlerinin İHAM tarafından nasılkavramsallaştırıldığı, bu kavramsallaştırma yapılırken hangi ölçütlerinkullanıldığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu çerçevede İHAM kararlarıeleştirel bir bakışla sınıflandırılmaya ve içtihatta yaşanan gelişmeler veçelişkiler okuyucunun dikkatine sunularak, İHAM’nin ne bis in idemkavramsallaştırması eleştirel bir şekilde gösterilmeye çalışılmıştır