Ölçme eşdeğerliğinin yapısal eşitlik modellemesi ve madde cevap kuramı kapsamında incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı kadın ve erkek karşılaştırma grupları için bir kişilik alt ölçeğinden elde edilen veriler kullanılarak, ölçme eşdeğerliğinin MACS ve DIF yöntemleri kapsamında incelenmesi ve bu yöntemlerden elde edilen parametrelere ilişkin sonuçların tartışılmasıdır. Çalışmada katılımcı olarak Somer ve arkadaşları (2004) tarafından geliştirilen Beş Faktör Kişilik Envanteri’nin (5FKE) yetişkin norm örnekleminin Endişeye Yatkınlık alt ölçeğinden alınan 500 kadın ve 500 erkek yer almıştır. MACS analizlerinde LISREL 8.8; DIF analizlerinde PARSCALE 4.1 programları kullanılmıştır. MACS analizleri sonucunda faktör yüklerine karşılık gelen parametrelerin tüm maddeler için kadın ve erkek gruplarında eşdeğer olduğu bulunurken, DIF analizleri sonucunda ölçekte yer alan 10’uncu maddenin ayırtetme parametresinin farklılaştığı görülmüştür. Ayrıca, MACS analizlerinde regresyon sabitinin ve DIF analizlerinde madde yerleşim parametrelerinin değişmezliğine ilişkin bulgular her iki yaklaşımda da 5., 6., 9., ve 11’inci maddelerin gruplar arasında farklılaştığını göstermiştir. Çalışmada her iki yöntemle elde edilen bulgular benzer sonuçlar vermekle birlikte, söz konusu yöntemlerin avantaj ve dezavantaj durumları göz önünde bulundurulduğunda ölçme eşdeğerliği çalışmalarında her iki yöntemden de faydalanılması önerilmektedir.