From Company Wireless to State Radio

Abstract

Bu makale, Türk radyo yayıncılığının tarihini, 1927 yılında radyonun yayına başlamasından 1964 yılında Türkiye Radyo Televizyon Kurumu'nun (TRT) kuruluşuna kadarki süre içersinde, radyonun Türkiye'nin siyasal ve sosyal yapısı üzerindeki etkilerini de göz önünde bulundurarak sunuyor. 1926'da bir özel anonim şirket olarak kurulan radyo 1936'da hükümet kararnamesiyle "devletleştirilmiştir." Yaklaşık 10 yıl gibi kısa bir süre içersinde büyük gelişmeler yaşanmış ve radyo alıcılarının sayısı 10,000'lerden 200,000'lere çıkmıştır. Bu durum hem savaş hem de 1937 tarihli Telsiz Yasası ile açıklanabilir. Radyo programlarının sayısı ve kalitesi artarken, içerikleri devletin emrinde resmi ideolojiyi yaymaya devam etmiştir. Her ne kadar radyo, kamusal bir kurum olarak tasarlanmış ve yürütülmüş olsa da, ne programların içeriği ne de seslendiği kesim toplumun genel çoğunluğuyla örtüşmüştür. Radyo, 1950'lerin ortasından 1960 Mayıs'ına kadar Demokrat Parti Hükümeti tarafından muhalefete karşı bir silah olarak kullanılmıştır. 1960 askeri darbesiyle birlikte devlet radyosunun kullanımına ilişkin yeni kanunlar ve düzenlemeler getirilmiş; 1964 yılında Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) oluşturulmuştur.