Birinci basamak sağlık kuruluşları hekimlerinin hasta güvenliği kültürü hakkındaki algılarının belirlenmesi

Abstract

Türkiye'deki Birinci Basamak Sağlık Kuruluşlarında çalışan aile hekimlerinin hasta güvenliği kültürü hakkındaki algılarının belirlenmesi amacıyla araştırma yapılmıştır. AHRQ anketinin Türkçe uyarlaması yapılarak birinci basamakta görev yapan 22800 aile hekimine elektronik postayla iletilmiştir. Yanıtlayan 402 katılımcı çalışmaya alınmıştır. Birinci aşamada Türkçeye uyarlanan anketin geçerlik güvenirliği, ikinci aşamada hekimlerinin hasta güvenliği kültürü hakkındaki algıları belirlenmiştir. Yapı geçerliği için KMO değeri 0,7, Bartlett's değeri ise χ2=4998,309 p<0,001 bulunmuştur. İç Tutarlılık için yapılan faktör analizine göre ölçek 10 faktöre ayrılmış ve bu faktörler ölçeğin %60,5'ni açıklamaktadır. Güvenirlik için Cronbach Alpha değeri 0,89 olarak, testi yarılanarak değerlendirildiğinde ilk 30 soru için 0,79, son 29 soru için 0,90 bulunmuştur. Aile hekimlerinin yaş ortalaması 43,3±8,2 olup, %68,3'ü erkek, %31,7'si kadındır. Anketteki kalite ve hasta güvenliği sorunlarının listesi, örgütsel öğrenme, takım çalışması boyutlarını sırasıyla %83,9, %83,3, %81,1 en yüksek olarak olumlu yanıtlamışlardır. Katılımcıların %57,6 sı iş yükü ve hızı boyutunu olumlu yanıtlamışlardır. Katılımcıların yaptıkları puanlamaya göre (1-5) ölçeğin genel puanlaması 4 olarak bulunmuştur. Kalite ve hasta güvenliği listesi boyutu ve diğer kuruluşlarla bilgi alışverişi boyutu en yüksek puanlanan (4,8 ve 4,49) boyutlardır. İş yükü ve hızı boyutu boyutlar arasında en düşük (2,69) puanlanmıştır. Boyutların ölçeğin genel puanına göre korelasyonuna bakıldığında pozitif yönde ve anlamlı düzeydedir. Sonuç olarak birinci basamak sağlık kuruluşları için hasta güvenliği kültürü anketinin geçerli ve güvenilir olduğu ve Türkiye'deki aile hekimlerinin hasta güvenliği kültürü hakkındaki algı düzeyleri yüksek olduğu söylenebilir.

This study was determine the perceptions of family physicians working in Primary Health Care Organizations (PHCO) Turkey about patient safety culture (PSC). The AHRQ questionnaire was adapted into Turkish and sent to 22800 family physicians via e-mail. 402 participants were included in study. First stage, the validity and reliability of questionnaire adapted into Turkish was determined, and second stage, physicians' perceptions PSC were determined. For construct validity, KMO value was 0.7 and Bartlett's value was χ2=4998.309 p<0.001. According factor analysis for internal consistency, the scale was divided 10 factors and these factors explained 60.5% the scale. Cronbach Alpha value for reliability was 0.89, and when test was halved, 0.79 was found for first 30 questions and 0.90 for last 29 questions. Mean age of family physicians was 43.3±8.2 years, 68.3% male, 31.7% female. The list of quality and patient safety issues, organizational learning, and teamwork dimensions questionnaire were answered positively by 83.9%, 83.3%, and 81.1% participants, respectively. 57.6% of participants responded positively workload and pace dimension. According to participants' ratings (1-5), overall rating of scale was found to be 4. Quality and patient safety list dimension and exchange information with other organizations dimension highest rated dimensions (4.8 and 4.49). The workload and pace dimension was rated lowest (2.69) among dimensions. Correlation of dimensions according to overall score of scale is significant. As a result, it can be said that PSC questionnaire for PHCO is valid reliable and perception level family physicians in Turkey about PSC is high.