Somutlaştırılmış Bilişin Snarc Üzerindeki Rolünün Araştırılması: El Pozisyonunun Ayak Tepkileri Üzerindeki Etkisi

Abstract

Soldan-sağa doğru okuma ve yazma alışkanlığı olan kültürlerde, bireylerin zihninde soldan sağa doğru artan bir zihinsel bir sayı doğrusu (mental number line – MNL) olduğu ve sayıları bu doğru üzerinde temsil ettikleri öne sürülmektedir. Sayı temsillerinin zihinde uzamsallaştırıldığına dair bu görüş, uzam-sayı ilişkileri bağlamında yapılan çalışmalarda SNARC (Spatial-Numerical Association of Response Codes) etkisi olarak gözlenmektedir. Bu etki, küçük sayılara sol, büyük sayılara ise sağ el ile daha hızlı tepki verilmesi şeklinde tanımlanabilir. Bedenlenmiş biliş (embodied cognition), çeşitli bilişsel süreçlerin bedensel deneyimlerden, yönelimlerden ve fiziksel dünya ile duyusal-motor etkileşimlerden etkilendiğini öne sürer. Örneğin, SNARC etkisi test edilirken tipik bir duruş olan avuç içi aşağı el pozisyonunun, soldan sağa parmak sayma ile ilişkili olduğu bulunmuştur. Bu tez çalışması kapsamında, bu gözlemden yola çıkarak farklı el pozisyonlarının SNARC etkisi üzerindeki rolünün araştırılması amaçlanmıştır. El ile verilecek tepkilerin el pozisyonları üzerindeki karıştırıcı etkisi göz önünde bulundurularak katılımcılardan ayak tepkileri aracılığıyla yanıt vermeleri istenmiş, SNARC etkisi büyüklük sınıflandırma görevi kullanılarak ölçülmüştür. Deney 1 kapsamında katılımcıların ayak tepkileri ile Foot-SNARC etkisi ölçülmüştür. Ardından Deney 2'de el pozisyonları avuç içi aşağıda ve avuç içi yukarıda olarak manipüle edilerek Foot-SNARC etkisini ölçmek amaçlanmıştır. Elde edilen bulgularda, Deney 1'de sonuçsuz bir etki görülürken, Deney 2'de her iki el pozisyonunda da Foot-SNARC etkisi görülmüştür. Bu etkinin, el temelli manipülasyonların bedenlenmiş biliş kapsamında uzam-sayı ilişkilerinde kritik rol oynayabileceği görülmüştür.

In cultures with left-to-right reading and writing habits, it is suggested that individuals have a mental number line (MNL) in their minds that increases from left to right and that they represent numbers on this line. This view that number representations are spatialized in the mind is observed as the SNARC (Spatial-Numerical Association of Response Codes) effect in studies conducted in the context of space-number relations. This effect can be defined as responding faster to small numbers with the left hand and to large numbers with the right hand. Embodied cognition suggests that various cognitive processes are influenced by bodily experiences, orientations, and sensory-motor interactions with the physical world. When testing the SNARC effect, a typical posture of palm-down hand position was found to be associated with left-to-right MNL. This thesis aims to investigate the role of different hand positions on the SNARC effect. Considering the confounding effect of hand responses on hand positions, participants were asked to respond through their foot responses, the SNARC effect was measured using a magnitude classification task. In Experiment 1, the Foot-SNARC effect was measured with the participants' foot responses. Then, Experiment 2 aimed to measure the Foot-SNARC effect by manipulating the hand positions as palm-down and palm-up. The results showed that while an inconclusive effect was observed in Experiment 1, a Foot-SNARC effect was observed in both hand positions in Experiment 2. This effect suggests that hand-based manipulations may play a critical role in space-number relations within the scope of embodied cognition.