Algılanan Ebeveynlik Stilleri ve Algılanan Partner Duyarlılığı Arasındaki İlişkide Ayrılma-Bireyleşmenin Aracı Rolü

Abstract

Bu çalışmanın amacı, algılanan olumsuz ebeveynlik ile algılanan partner duyarlılığı arasındaki ilişkide ayrılma–bireyleşme problemlerinin aracı rolünü incelemektir. Araştırmanın örneklemini, yaşları 18 ile 65 arasında değişen 318 birey oluşturmuştur. Demografik Bilgi Formu, Young Ebeveynlik Ölçeği, Ayrılma–Bireyleşme Envanteri ve Algılanan Partner Duyarlılığı Ölçeği çevrimiçi ortamda uygulanmıştır. Korelasyon analizleri, algılanan olumsuz ebeveynliğin ayrılma–bireyleşme problemleriyle pozitif yönde, algılanan partner duyarlılığıyla ise negatif yönde ilişkili olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca, ayrılma–bireyleşme problemleri ile algılanan partner duyarlılığı arasında negatif bir ilişki bulunmuştur. Bağımsız örneklemler t-testi sonuçları, ayrılma–bireyleşmenin ve çeşitli ebeveynlik alt boyutlarında cinsiyet farklılıklarının anlamlı olduğunu göstermiştir. Elde edilen bulgular, ayrılma–bireyleşme problemlerinin algılanan olumsuz ebeveynlik ile algılanan partner duyarlılığı arasındaki ilişkide anlamlı şekilde aracı rol oynadıklarını göstermiştir. Buna ek olarak, ayrılma–bireyleşmenin alt boyutlarının bu ilişkideki aracı rolü de incelenmiştir. Farklılaşma ve ilişki problemleri alt boyutlarının anlamlı bir aracı rol üstlendiği, ancak bölme alt boyutunun anlamlı bir aracı değişken olmadığı bulunmuştur. Bu çalışma, erken dönem bakımveren deneyimlerinin bireylerin yakınlık kurma, özerklik geliştirme ve sınır koyma kapasitelerini şekillendirdiğini ve tüm bu süreçlerin yetişkinlikteki romantik ilişkilerin dinamiklerinde belirleyici bir rol oynadığını vurgulamaktadır. Bulgular, hem klinik uygulamalar hem de gelecekteki araştırmalar için erken ebeveynlik deneyimlerinin gelişimsel ve ilişkisel süreçlerle nasıl ilişkili olduğunun anlaşılmasına katkıda bulunmuştur.

The aim of this study was to investigate the mediating role of separation–individuation problems in the relationship between perceived negative parenting and perceived partner responsiveness. The sample of the study consisted of 318 individuals aged between 18 and 65 years. Demographic Information Form, Young Parenting Inventory, Separation-Individuation Inventory, and Perceived Partner Responsiveness were conducted online. Correlation analyses revealed that perceived negative parenting was positively associated with separation–individuation problems and negatively associated with perceived partner responsiveness. Additionally, separation–individuation problems were negatively associated with perceived partner responsiveness. Independent samples t-tests showed significant gender differences across several subdimensions of parenting and separation–individuation. The results indicated that separation–individuation mediated the relationship between perceived negative parenting and perceived partner responsiveness. In addition to these results, the role of the subdimensions of separation–individuation in the relationship between perceived negative parenting and perceived partner responsiveness was examined in this study. It was found that two subdimensions -differentiation and relationship problems- have significant mediating roles. However, splitting subdimension of separation–individuation was not a significant mediator. The current study emphasized that early caregiving experiences shape individuals' capacities for intimacy, autonomy, and boundary-setting, all of which play a crucial role in shaping the dynamics of romantic relationships in adulthood. The results contributed to the understanding of how early parenting influences are associated with developmental and relational processes for both clinical practice and future research.