Socio-spatial analysis of urban renewal in the case of relocating Kadifekale inhabitants to TOKI Uzundere

Abstract

Kentsel dönüşüm, fiziksel boyutta olduğu kadar sosyal bağlamda da oldukça önemli bir role sahiptir. Devlet temsilcilerinin beyan ettiği şekline göre ise, ele alınan kentsel dönüşüm projeleriyle, düşük gelirli insanları daha iyi koşullar altında yaşatmak, onların beceri ve yeni iş kazanmalarını sağlamak amacıyla desteklenmesinin hedeflenmiş olduğu öne sürülmektedir. Öte yandan, kentsel dönüşüm projelerini, bu bölgelerin sadece fiziksel değil, sosyal olarak da yeniden oluşturulduğunun altını çizerek değerlendiren eleştirel bir yaklaşım da bulunmaktadır.Bu bağlamda, Kadifekale için planlanan Kentsel Dönüşüm Projesi, bu yüksek lisans tezinde bir örnek alan çalışması olarak ele alınmıştır. Bu kentsel dönüşüm projesinde, Kadifekale'de yaşayan kişileri kendi evlerinden alarak TOKİ Uzundere Toplu Konut Projesi'ndeki yeni apartman bloklarına taşımak amaçlanmıştır. Yapılan çalışmalarda görüldüğü üzere, bu kişiler, yeni apartmanlara taşınma konusunda isteksiz olsalar da, kentsel dönüşüm projesi adına toplumsal-mekansal yönleriyle ?kusursuz? çözüm olarak gösterilmiş olan TOKİ Uzundere'ye taşınmak zorunda bırakılmışlardır.Özetle, kentsel dönüşüm sürecinde halkın yaşadığı mekanların değişimi sebebiyle, bu yüksek lisans tezi, kentsel dönüşüm kavramlarını mekanı sosyal boyutla ilişkilendirerek çözümlemeyi amaçlarken, değişen mekan koşullarını ve Kadifekale halkının günlük yaşam pratikleri bakımından sosyal safhada sonuçlarını incelemektedir. Bu bağlamda, sosyo-mekansal konular sosyal mekanın parçaları olarak görülüp, üç anakol olan mekan üçlemesi, stratejiye karşı taktik ve mekana karşı yer teorileri ile ele alınmaktadır. Bunun yanısıra, araştırma sorusu, Kadifekale'de yaşayanların alışkın oldukları yaşama biçimleri ve günlük uygulamalarını nasıl etkilendiği konusuna dayanarak kurulmaktadır. Projenin varsayımı, kentsel dönüşüm projesinin sosyal ve mekansal olarak, yaşayanların gereksinim ve talepleri ile uyuşmadığı fikri üzerine kurulabilmektedir. Buna ilişkin olarak, araştırmanın mekansal boyutu, Kadifekale çevresi ve TOKİ Uzundere konutlarının fiziksel koşullarını içerirken, sosyal boyutu ise örnek alan çalışmasında öngörülen toplumsal uyumsuzlukları ve sorunları kapsamaktadır.

Urban renewal has a very important role not only in terms of physical but also in terms of social aspect. According to the state representatives responsible for urban renewal projects, urban renewal aims to support people with low income, to provide better conditions, new skills and employment. On the other hand, there is a critical approach that evaluates urban renewal projects by highlighting the fact that these districts are regenerated not only physically but also socially.In this sense, Kadifekale urban renewal project is taken as the focus of a case study in this thesis. This urban renewal project is aimed at relocating Kadifekale inhabitants from their homes in Kadifekale to new apartment blocks in TOKI Uzundere Public Housing Project. However, as reported in recent studies, many of these people are unwilling to exchange their houses for the new apartments, in spite of the fact that these have been represented as the ?perfect solution? in regard to socio-spatial factors by the authorities of the urban renewal project.In short, it can be claimed that since the living spaces of the inhabitants have been changed through the urban renewal process, this master thesis aims to merge different concepts of urban renewal by associating space with the social relations, while it analyzes changing spatial conditions and their consequences on the social aspects of Kadifekale inhabitants? daily life practices. In this case, socio-spatial issues are considered as the elements of social space concept, and they are considered under three approaches (which are spatial triad, strategy versus tactic, and space versus place theories). Moreover, the research question can be built on how urban renewal may affect the way inhabitants of Kadifekale used to live or experience the daily practices. The hypothesis of this thesis is based on the idea that urban renewal project may not be appropriate for the social and spatial needs and demands of the inhabitants. In respect to that, while the spatial dimension of the research includes the comparative analysis of the physical conditions of Kadifekale neighborhood and TOKI Uzundere public housing units, the social dimension comprises the predicted social dissonances and problems form the social dimension of the case study.