İşçinin Rekabet Etmeme Borcu

Abstract

İşçi ile işveren arasında kurulan iş ilişkisiyle birlikte, işçi bakımından sadakat borcunun bir yansıması olarak işverene karşı rekabet etmeme yükümlülüğü doğmaktadır. Bu yükümlülük, herhangi bir ek sözleşmeye ya da taraflar arasında ayrıca mutabakata varılmasına gerek olmaksızın doğrudan kanun hükmünden kaynaklanmaktadır. Taraflar arasındaki iş ilişkisinin sona ermesiyle birlikte, dayanağını doğrudan sadakat borcundan alan ve kanuni nitelikte olan bu rekabet etmeme yükümlülüğü de kendiliğinden ortadan kalkar. Tarafların, iş ilişkisi sona erdikten sonra da rekabet yasağının sürmesini istemeleri halinde, bu hususun ya iş sözleşmesine açık bir hüküm olarak eklenmesi ya da ayrı bir rekabet yasağı sözleşmesi ile düzenlenmesi gerekmektedir. Rekabet yasağı sözleşmesi, iş ilişkisi sona erdikten sonra hüküm ve sonuç doğurmaya başlayan; işçinin, işverenin menfaatlerine zarar verebilecek nitelikte iş sırları ya da müşteri çevresi bilgilerine sahip olması durumunda, işverenle rekabet oluşturabilecek faaliyetlerde bulunmasının önlenmesini amaçlayan bir düzenlemedir. Rekabet yasağı sözleşmesinin geçerli olabilmesi için, kanunda öngörülen yer, zaman ve konu bakımından sınırlamalara uygun olarak hazırlanmış olması şarttır. Çalışmamızda, işçinin rekabet etmeme borcu, iş sözleşmesinin devamı süresindeki sadakat borcundan kaynaklanan rekabet yasağı ile sözleşmenin sona ermesinden sonraki dönemi kapsayan rekabet yasağı olmak üzere iki ayrı başlık altında ele alınmıştır.

With the establishment of the employment relationship between the employee and the employer, a non-compete obligation arises for the employee as a reflection of the duty of loyalty towards the employer. This obligation derives directly from the statutory provision and does not require any additional agreement or explicit mutual consent between the parties. Upon termination of the employment relationship, this non-compete obligation—stemming directly from the duty of loyalty and having a legal character—automatically ceases to exist. If the parties wish the non-compete restriction to remain in effect after the termination of the employment relationship, this must either be expressly stipulated in the employment contract or regulated through a separate non-compete agreement. A non-compete agreement is a legal arrangement that becomes effective after the termination of the employment relationship and aims to prevent the employee from engaging in activities that could constitute competition with the employer, particularly in cases where the employee has access to trade secrets or customer information that could harm the employer's legitimate interests. For the non-compete agreement to be valid, it must comply with the statutory limitations concerning geographical scope, duration, and subject matter. In this study, the employee's non-compete obligation is examined under two distinct headings: the non-compete duty arising from the duty of loyalty during the term of the employment contract, and the post-termination non-compete obligation that applies after the employment relationship has ended.