Rekabet hukuku kurallarının elektronik ticarete uygulanması

Abstract

Günümüzde elektronik ticaretin geldiği konum ve geleneksel ticaret aleyhine kazanmış olduğu payın büyüklüğü yadsınamayacak kadar büyük haldedir. Elektronik ticaret pozitif anlamda ülke ekonomilerine, tüketici refahına, teşebbüslerin rekabet ilişkilerine ve ortamına, elektronik ticaret aktörlerinin ve teşebbüslerinin çekişmesine katkı sunmaktadır. Ne var ki elektronik ticaretin gelişiminde büyük katkısı olan internet kullanımının artışı, bilişim teknolojilerinin gelişimi, elektronik ödeme, elektronik iletişim gibi kanalların gelişim göstermesi, teşebbüsler arası yatay ve dikey ilişkilerin rekabeti bozucu nitelikte gelişimine de uygun ortam hazırlamıştır. Elektronik ticaret ilişkilerinde yaşanan gelişmelerin rekabet hukuku düzleminde incelenebilmesi için öncelikle elektronik ticaret kavramının, elektronik ticaret ortamının ve aktörlerinin incelenmesi ve iyi anlaşılması gerekmektedir. Bu nedenle çalışmamızın birinci ve ikinci bölümünde elektronik ticaret kavramı, elektronik ticaretin kapsamı, tarafları, geleneksel ticaret ile farkları ve hukuki konumu incelenmiştir. Çalışmanın konusunu oluşturan "rekabet hukukunun elektronik ticaret üzerindeki uygulamaları" ise üçüncü bölümde incelenmiştir. İnceleme kapsamında rekabet hukuku uyuşmazlıklarının temelini oluşturan ilgili ürün pazarı ve ilgili coğrafi pazarın geleneksel ticarette nasıl saptandığı, elektronik ticarette ne gibi yaklaşım farklılıkları ve tartışmalar bulunduğu rekabet otoritelerinin kararları ve öğretideki eleştirilerin derlenmesi ile açıklanmaya çalışılmıştır. Ardından elektronik ticarette ve özellikle çok taraflı pazaryerlerinde ortaya çıkabilecek dikey ve yatay ilişkiler kapsamında mevcut yasal düzenlemelerin yeterli olup olmadığı, pazar gücünün saptanmasında ortaya çıkan sorunlar, pazar payının saptanmasına ortaya çıkan sorunlar, hakim durum analizinde ortaya çıkan sorunlar ile pasif satış yasağı, EKM koşulu, yıkıcı fiyat uygulamaları, aşırı fiyat uygulamaları gibi bazı özel ihlal modellerinin elektronik ticaret teşebbüslerine yönelik uygulamalarındaki sorunlar incelenmiştir.

Electronic commerce positively contributes to the country's economies, consumer welfare, competitive relations and environment of enterprises, and the contention of electronic commerce actors and enterprises. However, as a major contribution to the development of electronic commerce, the increase in internet use, the development of information technologies, the development of channels such as electronic payment and electronic communication have also created a suitable environment for the development of horizontal and vertical relations between enterprises that distort competition. In order to examine the developments in electronic commerce relations in the level of competition law, first of all, the concept of electronic commerce, the electronic commerce environment and its actors should be examined and understood well. Therefore, in the first and second parts of our study, the concept of electronic commerce, the scope of electronic commerce, its parties, traditional commerce and its different and legal position are examined. The "applications of competition law on electronic commerce", which is the subject of the study, is examined in its third part. It has been tried to explain how the relevant product market and the relevant geographic market, which form the basis of competition law disputes, are determined in traditional trade and what kind of approach differences exist in electronic commerce. Afterwards, it was examined comparatively whether the existing legal regulations are sufficient within the scope of vertical and horizontal relations that may arise in electronic commerce and especially in multilateral marketplaces, together with the changes in the world.