Teksel Seleksiyon Yoluyla Elde Edilen Börülce (Vigna unguiculata L. Walp) Genotiplerinin Agronomik Özelliklerinin Belirlenmesi

Abstract

Amaç: Çiftçiler tarafından, tüketici tercihleri göz önünde bulundurularak yapılan seleksiyonlar börülce populasyonları arasında morfolojik yönden varyabilitenin oluşmasını sağlamıştır. Börülce genotiplerinin genetik çeşitliliğinin belirlenmesi ve genotipler arasındaki ilişkilerin ortaya konması gen havuzunun agromorfolojik karakterlerinin tespiti bakımından oldukça önemlidir. Bu çalışmada, Türkiye’nin farklı lokasyonlarından toplanmış börülce populasyonlarından teksel seleksiyon ile elde edilen börülce genotiplerinin agronomik özelliklerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metot: Seleksiyon yoluyla elde edilen toplam 15 börülce genotipi çiçeklenme özellikleri, bakla özellikleri, verim ve verim komponentleri yönünden değerlendirilmiş, mevcut gen havuzunda yer alan genotipler ile yetiştiriciliği devam eden çeşitler karşılaştırılmıştır. Bulgular: Börülcenin bakla özellikleri üretici ve tüketiciler açısından en önemli kalite parametresi iken incelenen genotiplerin bakla uzunluğu 12.9-16.6 cm, bakla genişliği 5.1-6.2 mm, bakla çapı 6-7 mm, bakla ağırlığı 2.9-3.9 g, 1000 tohum ağırlığı 120-250.3 g, bakla kuru madde miktarı %12.3-15.3 olarak belirlenmiştir. Verim değerleri 235.5-832.4 kg/da arasında yer alırken en yüksek verim BC 31 genotipinden elde edilmiştir. Sonuç: Elde edilen sonuçlar agronomik özellikler arasında yüksek varyabilite olduğunu gösterirken, istenen tüketim kalitesine sahip ve üstün verimli genotiplerin yerel börülce genotipleri arasındaki genotipik farklıklar kullanılarak elde edilebileceğini ortaya koymaktadır.