Durum Farkında Servis Platform (CASP) Mimarisi, Tasarımı ve Geliştirilmesi

Abstract

Modern bilisim ve iletisim teknolojileri, çok genis bir çevrede etkili olan bilgisayar agları ve uygulamaları aracılıgı ile çesitli kaynaklardan verileri toplamakta ve islemektedir. Nesnelerin interneti olarak da tanımlanan bu kavram, çesitli haberlesme protokolleri sayesinde bilgi paylasan ve haberlesen karmasık bir ag olusturmus cihazlar sistemidir. Bu sistem karmasık bir yapı göstermekte, farklı yapısal özelliklerde ve degismeye meyilli fazla sayıda yazılım ve donanım ürününü içinde barındırmaktadır. Nesnelerin interneti kavramını en fazla destekleyen olgu ise, akıllı nesneler olarak tanımlanan sensör, kamera, mikro yongalar ve RFID teknolojileridir. Bu projede, akıllı nesneleri kullanan durum-farkında uygulamalar için genel bir altyapı ve mimari çözüm gelistirilmistir. Isletim sistemlerinden esinlenen servis tabanlı ara yazılım katmanı içeren mimari sisteminin tasarımında kullanılmıstır. Sensörler, cihazlar, servisler ve uygulamalar birbirinden ayrılmıstır. Projenin temel amacı, sistem yöneticilerinin yeni gereksinimlerden kaynaklanan yeni durum farkındalık bilgileri ile çesitli servisler arasında, mevcut bilgi sistemine mimaride bir degisiklik yapmadan, gelen verileri uygulamalar ile sorunsuz ve kolaylıkla entegre eden bir yapı gelistirilmesidir. Projede Durum Farkında Uygulama Gelistirme Platformu-PCAD olarak adlandırılan bir platform ve kullanıcı gelistiricileri için bir arayüz kütüphanesi gelistirilmistir. Projede iki farklı gelistirme iskeleti kullanarak iki alternatif gelistirme yapılmıstır. Bunlardan ilkinde aktör tabanlı bir formalizm olan AKKA iskeleti ile Scala dili ve MySQL iliskisel veri tabanı kullanılmıstır. Ikinci gerçeklestirmede ise Node.js iskeleti, MQTT simsar mimarisi ve NoSQL veri tabanı kullanılmıstır. Her iki gerçeklestirmede de, yazılım uygulamalarının kullanması için RESTful kullanan bir ara yüz sunmaktadır. Kullanıcılar ayrıca bir web arayüzü aracılıgı ile veri alabilmekte, uygulamalar ve sensör yazılımlarını kayıt ettirebilmekte, kimlik dogrulayabilme ve erisim haklarını belirleyebilmektedir. Ayrıca AKKA gerçeklestirilmesinde PYTHON dilinde programlama arayüzü kütüphanesi de sunulmaktadır. Her iki gelistirme iskeleti de yazılım mühendisligi esaslarına göre test edilmis, sistemlerin kurulma ve kullanım kılavuzları hazırlanmıstır. Projede yapılan bu çalısmaların akıllı nesneleri kullanan durum-farkında uygulamalar konusunda yeni projeler yapılmasına önayak olması beklenmektedir. Proje, ekipte yer alan kisilerin akademik ve arastırma becerilerini gelistirmelerine de katkı saglamıstır.