İKİLİ SOSYAL GÜVENLİK ANLAŞMALARININ KAPSAMI

Abstract

İkili sosyal güvenlik sözleşmeleri, sosyal güvenlik hukukunun uluslararası kaynaklarının içinde önemli bir yer tutmaktadır. Bu sözleşmeler, son dönemde özellikle göçmen işçiliğin artması ile birlikte ortaya çıkan sorunların çözümü için kuvvetli bir araç halini almıştır. Ana ülkelerinden yurtdışına çalışmaya giden işçiler sosyal güvenlik mevzuatlarındaki katı kuralların etkisi ile ya tamamı ile sistem dışında kalmış ya da her iki ülke sisteminin de parçası olmuşlardır. Bunun işçiler ve bağımlı yaşayan aile fertleri üzerinde olumsuz etkileri ortaya çıkmıştır. Türkiye de özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrası göçmen işçi gönderen ana ülkelerden biri olarak vatandaşlarının haklarının korunması açısından ikili sosyal güvenlik sözleşmeleri akdetmeye başlamıştır. Bugün itibarı ile 28 ülke ile yürürlükte bulunan sözleşme mevcuttur. Türk ikili sosyal güvenlik sözleşmeleri tarihi 60 yıla yakın bir süreyi kapsasa da bu sözleşmeler üzerinde yapılan akademik çalışmalar oldukça sınırlı sayıdadır. Bu çalışmanın amacı Türkiye'nin imzaladığı ikili sosyal güvenlik sözleşmelerinden hareketle, sosyal güvenlik sözleşmelerinin kapsamının irdelenmesi ve belirtilen boşluğun kısmen doldurmasıdır.