Calque in Diplomatic Condolence Messages: The Case of Reina Terrorist Attack

Abstract

Taziye mesajları literatürde bugüne dek kültürel ve kültürlerarası yönlerden incelenmiş, ancak diplomatik taziye mesajları, yazarın incelediği kadarıyla, bir çalışma hariç ele alınmamıştır. Bu anlamda, bu çalışma kendi türünde bir ilk olma özelliğini taşır ve odağını çeviribilim çerçevesinde bir terör saldırısı sonrasında yazılan taziye mesajlarının Türkçe çevirisinde tesbit edilen öyküntü yapılar oluşturmaktadır. Bu doğrultuda, bütünce için amaçlı örneklem kullanılmış, internet kaynaklarından 2017 yılına girerken yeni yıl kutlamaları sırasında İstanbul'da ünlü bir gece kulübü olan Reina'ya yapılan terör saldırısı sonrasında dünyanın her yerinden liderlerin göndermiş olduğu ve doğrudan alıntılar ile medyada yayımlanan otantik taziye mesajları taranarak seçilmiştir. Aşağıdaki araştırma soruları işlevselci bir bakış açısı ile incelenmiştir: i. Türkçede bir terör saldırısı sonrasında yazılan diplomatik taziye mesajlarında tipik olarak izlenen makroyapı ve kesit nedir? ii.2017'e girerken, yeni yıl kutlamaları sırasında Türkiye'de, İstanbul'da, Reina'ya yapılan terör saldırısı örneğinde medyada yer alan çevirilerde kesit çerçevesinde karşımıza çıkan gelenek dışı kullanımlar, varsa, nelerdir? İlk araştırma sorusu için Tulun'da (1996) şablon olarak yer verilen taziye mesajları esas alınmış, ikinci araştırma sorusu için de Silva-Corvalán'ın (1994) belirlediği sınıflandırmanın birkaç basamağının, bu çalışmanın yazarı tarafından genişletilmiş olan versiyonu temelinde analiz yapılmıştır. Çalışma, ilk araştırma sorusundan hareketle, her iki dilde taziye mesajlarındaki yerleşik makroyapıyı ve kesiti saptamaktadır. İkinci aşama olarak ise, bu tipik kullanımlar ışığında, medyada yer alan Türkçe diplomatik taziye mesajlarındaki kesitte yer alan gelenek dışı dilsel kullanımlara, yani öyküntülere ışık tutmaktadır. Sonuç olarak elde edilen verilerin hem diplomatik metin çevirisi eğitimi ile uygulamasına, hem de dilbilime yansımaları olacağı değerlendirilmektedir