Anaokulu öğretmenlerinin mesleklerine yönelik iş sağlığı ve güvenliği algılarının değerlendirilmesi

Abstract

Okullarda hem öğretmenler hem de öğrenciler için risklerin tanımlanması, belirlenmesi ve önlenmesi iş sağlığı ve güvenliği (İSG) uygulamalarının önemli bir kısmını kapsamaktadır. Bu çalışmada, anaokulu öğretmenlerinin maruz kaldığı demografik, sosyal, fiziksel, kimyasal, biyolojik, ergonomik ve psikolojik riskleri saptamak ve bu riskler konusunda öğretmenlerin algılarını araştırmak üzere iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görüşü alınarak bir anket formu oluşturulmuştur. Anket formu, İzmir ili merkezinde görev yapan anaokulu öğretmenlerine elektronik ortamda gönderilmiştir. Toplanan veriler SPSS 21 programı ile istatistiksel olarak değerlendirilerek yorumlanmıştır. Anketi İzmir ilinin 10 ilçesinden, toplam 63 anaokulu öğretmeni gönüllü olarak doldurmuştur. Katılımcıların % 63,5'inin 30 yaş üzerinde olduğu, %33,3'ünün ön lisans, %47,6'sının lisans mezunu olduğu, %55,7'sinin 1-10 yıl arasında görevde bulunduğu, % 63,5'inin günde 8 saatten fazla çalıştığı, %57,1'inin 1600-2000 TL arasında ücret aldığı, %52,4'ünün sigara kullanmadığı ve %54,1'inin ise hiç egzersiz yapmadığı saptanmıştır. Öğretmenlerin %60,3'ü İSG eğitimi aldığını, %65,1'i risk değerlendirmesinde görüşünün alınmadığını bildirmiş, %72,1'i önlemleri yetersiz bulduğunu belirtmiş, %72,1'i iş kazası yaşamamıştır. Katılımcıların en çok yakındığı sağlık sorunları bel ağrısı, ses kısıklığı, baş ağrısı ve gerginliktir. Yakınmalarının meslekleri ile ilişkili olduğunu düşünmektedirler. Ses kısıklığı yakınmasının yaş, meslekte geçirilen süre ve sınıftaki öğrenci sayısı ile ilişkili olduğu saptanmıştır. Psikolojik yakınmaları olanlarda sindirim sistemi ve solunum sistemi yakınmalarının da daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Bel ağrısı yakınmasının İSG eğitimi almış olanlarda daha az olduğu (p<0.05) saptanmıştır. Öğretmenler genel olarak okul hijyeninden, öğrenci, veli, meslektaş ve yöneticilerin tutumundan memnundurlar. Sonuç olarak; anaokulu öğretmenlerinin meslekleri ile ilişkili gördüğü, yaş ve süre ile ilişkili bulunan rahatsızlıkların meslek hastalığı açısından dikkate alınarak önlem alınması uygun olacaktır.

Identification, determination and prevention of risks both for teachers and students involve an important part of occupational health and safety (OHS) practices at schools. In this study, a questionnaire was produced by taking the opinion of the occupational safety specialist and workplace doctor to determine the demographic, social, physical, chemical, biological, ergonomic and psychological risks of the kindergarten teachers. The questionnaire was sent to kindergarten teachers working in the center of İzmir via electronical media. The collected data was statistically evaluated by SPSS 21 programme. The questionnaire was completed voluntarily by 63 kindergarten teachers from 10 districts of İzmir. The participants has been reported that 63.5% were over 30 years of age, 33.3% were having associate degree, 47.6% were having undergraduate degree, 55.7% were studying between 1 and 10 years, 63.5% were working for more than 8 hours a day, 57.1% were paid between 1600-2000 TL, 52.4% were nonsmokers and 54.1% did not exercise at all. 60.3% of them received OHS education, but 65.1% of them stated that they did not get their opinions during risk assessment. 72.1% did not experience work accidents. The most common health problems of the participants are low back pain, voice problems, headache and tenseness. Teachers think that their complaints are related to their occupation. The complaint of voice problems was found to be related to the age, the time spent in the occupation and the number of students in the class. Digestive system and respiratory system complaints were found to be higher in participants with psychological complaints. Low back pain was found to be less in those with OHS education. Teachers are generally satisfied with the school hygiene, and the attitude of students, parents, colleagues and managers. As a result; It is appropriate to consider as occupational disease and take precautions for the disorders that kindergarten teachers refer to their occupation, and increase with age and years of work.